İzlandalı kadınlar, 48 yıllık aradan sonra ücret eşitsizliğine karşı grev yaptı.
Ücret Eşitsizliği
Cinsiyet ayrımcılığının sadece iş hayatıyla sınırlı olmadığını sanatta cinsiyet ayrımcılığı yazısı ile aktarmıştım. Cinsiyet ayrımcılığının bir çeşidi olan ücret eşitsizliği de maalesef her yerde kol geziyor. Ülke olarak bizim de ücret eşitsizliğindeki iddiamız ortada zaten.
Gerçi ücret eşitsizliğinin çok iyi yönetildiğini düşündüğümüz global firmalarda da var olduğunu biliyoruz. Hatta ücret eşitsizliği ile ilgili yakın zamanda bir Türk yönetici Google’a cinsiyet ayrımcılığı davası açtı.
Bu hafta medyadan İzlanda'lı kadınların 48 yıl sonra ücret eşitsizliğine karşı greve gittiğini öğrendik. Habere 24 Ekim 2023 tarihli bbc.com/turkce sitesinden bakalım:
“Kadınlar Günü” Hareketi ile Başladı
Başbakan Katrin Jakobsdottir'in yanı sıra balıkçılık sektöründe çalışanlar, öğretmenler ve hemşirelerin katıldığı grevde birçok meslek grubu temsil ediliyor. Grevin ülkede devam eden cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğine ve şiddete dikkat çekmesi ve toplumu durma noktasına getirmesi hedefleniyor.
İzlandalı kadınlar en son 1975'te, "kvennafri" (kadınlar günü) adlı hareket kapsamında işi bırakma eylemi gerçekleştirmişti. Ülkede ve dünyada büyük bir değişime yol açan Kvennafri hareketi sırasında kadınların yüzde 90'ı greve katılmış ve ardından dünyanın ilk kadın cumhurbaşkanı seçilmişti.
İzlandalı kadınlar grevin yanı sıra tüm gün boyunca yemek yapmayı ve çocuklara bakmayı da reddetmişti. Bu hareketin ülkede kadınlara bakış açısını tamam değiştirdiğini ve İzlanda'nın eşitlik mücadelesinde ön saflara yerleşmesine yardımcı olduğu belirtiliyor.
"Siz Buna Eşitlik mi Diyorsunuz?"
Ancak 24 Ekim 2023’te yapılan grevi düzenleyenler, kadınların emeğine değer verilmesi yönündeki temel talebin 48 yıldır karşılanmadığını söylüyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda küresel bir lider olarak görülmesine ve 2023 Dünya Ekonomik Forumu'nun küresel cinsiyet eşitsizliği sıralamasında üst üste 14. kez zirvede yer almasına rağmen, İzlandalı kadınlar bazı mesleklerde hâlâ erkeklerden daha az kazanıyor.
Dünya Ekonomik Forumu'na göre kadın ve erkeklerin ortalama kazancı arasındaki fark yüzde 21 oranında. Öte yandan İzlanda Üniversitesi'nde 2018 yılında travmanın kadın sağlığı üzerindeki etkisi üzerine yapılan bir araştırmada kadınların dörtte birinin tecavüze uğradığı veya cinsel şiddete maruz kaldığını bildirdiği tespit edildi.
Grevi düzenleyenler ayrıca temizlik gibi geleneksel olarak kadınlarla ilişkilendirilen mesleklerin değerinin bilinmediğini ve düşük ücretlendirilmeye devam edildiğini söylüyor.
1975'teki ilk grevden bu yana başka kadın hareketleri düzenlendi. Ancak ilk defa tüm gün süren bir eylem yapılıyor.
24 Ekim 2023’te "Siz buna eşitlik mi diyorsunuz?" sloganıyla gerçekleştirilen hareket, 40 farklı kuruluş tarafından düzenlendi.
Ülke genelinde kadınlara ve kendini ikili cinsiyet anlayışının dışında tanımlayan kişilere, "topluma katkılarının önemini göstermek için" ev işleri de dahil olmak üzere Salı günü herhangi bir ücretli veya ücretsiz iş yapmamaları çağrısında bulunuldu.
