Ford CEO’su Jim Farley, oğlunun sanayide çırak olarak çalışmasından gurur duyduğunu açıkladı. İş dünyasında ezberleri bozan bu açıklama, üretimin değerini yeniden gündeme getirdi.
Mavi Yakalı Emek
Basında farklı mecralarda yer alan Ford CEO’su Jim Farley’nin geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama, iş dünyasında yankı uyandırdı. Farley, oğlunun yaz tatilinde sanayide mekanik işine başladığını belirtti. Farley, “Eğer bir gün tamirci olmayı seçerse, bundan büyük gurur duyarım” sözleriyle, mavi yakalı emeğin değerini yeniden gündeme taşıdı. Bu cümle, yalnızca bir babanın gururunu değil, küresel iş gücü dönüşümüne dair bir uyarıyı da içinde barındırıyor.
Beyaz Yakalılar Yapay Zeka Tehdidi Altında
Yapay zekâ çağında, “akıllı işler” olarak görülen beyaz yakalı pozisyonlar bile artık güvende değil. Basında sıkça karşımıza çıkan “yapay zekanın yok edemeyeceği meslekler” haberleri sadece birkaç meslek grubunun yapay zekadan etkilenmeyeceğini öne sürüyor. Farley de, “Yapay zekanın beyaz yakalı istihdamın yarısını ortadan kaldırabileceğini” söylerken, toplumun mavi yakalı emeği küçümsemesinin ciddi bir hata olduğuna dikkat çekiyor.
Bu tablo, aslında uzun süredir konuşulan bir gerçeği de doğruluyor: son dönemde diplomalı mesleksizler artıyor. Üniversite mezunu olmak, tek başına iş garantisi anlamına gelmiyor. ABD’de olduğu gibi Türkiye’de de tablo benzer. Üniversite mezunlarının büyük bölümü, kendi alanında iş bulmakta zorlanıyor. Öte yandan, meslek liselerine ve çıraklık programlarına yönelik ilgi yıllar içinde azaldı.
Farley, “Bir fabrika işçisi Ford’da yılda 100 bin dolar kazanabiliyor. Ama toplum bu işleri küçümsüyor. Bu yanlış.” diyerek durumu ortaya koyuyor.
Emeğin Yeniden Değerlenmesi
Farley’nin sözleri, yalnızca bir yöneticinin kişisel görüşü değil, Ford’un kurumsal stratejisinin de yansıması. Şirket son dönemde gençlere teknik beceriler kazandırmak için yeni çıraklık programları başlattı. Bu adım, ABD’de büyüyen beceri açığı krizine yanıt niteliğinde.
Otomotiv sektöründe elektrikli araçların yükselişi, nitelikli teknisyenlere olan ihtiyacı artırıyor. Buna rağmen, toplum hâlâ üniversite diplomasını tek geçerli başarı ölçütü olarak görüyor. Oysa gerçekler değişiyor. Biliyoruz ki ülkemizde de 10 yıllık bankacının maaşı usta kaynakçıdan daha düşük. Bu çarpıcı örnek, emeğin değerinin yeniden tanımlandığı yeni bir çağın işareti.
Gençler İçin Yeni Yol Haritası
Farley, konuşmalarında Almanya’daki çıraklık sistemini örnek gösteriyor. Avrupa’da meslek eğitimi ortaokuldan itibaren başlıyor, öğrenciler erken yaşta pratik bilgiyle tanışıyor. ABD’de ise gençler çoğunlukla üniversiteye yönlendiriliyor. Bu durum, üretim ekonomisinin temelini sarsıyor.
Türkiye’de de benzer bir farkındalık ihtiyacı var. Gençlerin teknik işlerin değerini anlaması, geleceğin istihdam dengeleri açısından kritik.
Çıraklıktan Gelen Ustalık
Jim Farley’nin oğlu Jameson belki üniversiteye gitmeyecek. Belki de bir gün sanayide usta olacak. Ancak Farley’nin sözleri, başarı kavramının yeniden tanımlandığı bir dönemin manifestosu gibi.
- Toplumun üretim emeğini yeniden yüceltmesi gerekiyor.
- Meslek okulları ve teknik eğitimler, ekonomik direncin anahtarı haline geliyor.
- Gençler, sadece ekran başında değil, atölyede de kariyer inşa edebiliyor.
Gazete Oksijen’in haberinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
