Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan, uzaktan çalışmanın kalabalık yalnızlığı artırdığını ifade etti.
Kalabalık Yalnızlık
“Kalabalık yalnızlık” Türk Dil Kurumu tarafından 2024 yılının kelimesi olarak seçilmişti. Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan, yalnızlığın hissedildiği en önemli mekanlardan birinin iş yerleri olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Barış Erdoğan modern zamanı “İnsanlık tarihinde bireylerin hiç olmadıkları kadar geniş insan çevreleriyle etkileşim içinde olduğu ama aynı zamanda bir o kadar da kendilerini bu kalabalıklar içinde yalnız hissettiği bir dönem” olarak tanımladı.
Erdoğan özetle şunları söyledi:, “Çağdaş insan dijital ya da fiziksel anlamda kalabalıkların parçası olsa da her geçen gün daha fazla içsel bir kopukluk ve yalıtılmışlık hissiyle yaşıyor. Günümüzün büyük şehirlerinde yüksek nüfus, hızlı yaşam temposu, geleneksel mahalle ve komşuluk ilişkilerinin zayıflaması insanların birbirine yabancılaşmasına yol açtı. Aynı apartmanda, hatta aynı evde fiziksel olarak birbirine yakın bireyler arasında bile duygusal mesafeler büyüyor. Üstelik sosyal medya üzerinden yüzlerce ‘arkadaş’a sahip olmak, her zaman derin bir paylaşıma karşılık gelmiyor; aksine çoğunlukla bu etkileşimler yüzeysel ve ‘zayıf’ bağlar ağına dönüşüyor. Bize ne güvence veriyor ne de bir sıcaklık.”
Uzaktan Çalışma Kalabalık Yalnızlığı Artırdı
Yalnızlığın hissedildiği en önemli mekanlardan birinin iş yerleri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Barış Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı: “Yüksek rekabetçi ortam ve tempoda çalışanlar kendilerini diğer çalışanların arasında yalnız hissediyorlar. İş yerlerinde çalışanların birbirini tanıyabileceği atölyeler, takım çalışmaları ve sosyal etkinlikler düzenlense ‘sabah gel, akşam çık’ döngüsü biraz kırılır. Uzaktan çalışma kalabalık yalnızlık duygusunu artırdı. Özellikle uzaktan ya da hibrit çalışanlar için düzenli yüz yüze toplantılar, ‘ekibin bir parçasıyım’ hissini güçlendirir.
Gönüllülük ve dayanışma projelerini de unutmamak lazım. Sosyal yardımlaşma kuruluşlarına katılan, bir sivil toplum inisiyatifinde aktif görev alan kişi hem topluma faydalı olur hem de benzer değerleri paylaşan insanlarla tanışarak daha derin ve anlamlı bağlar kurar. Bu kültürü okul çağlarından itibaren çocuklarımıza kazandırmamız gerekir. Özetle devlet kurumlarından sosyal medyaya, belediyelerden iş yerlerine kadar tüm kurumların elini taşın altına koyması şart.”
Uzaktan Çalışırken Yalnızlık Nasıl Önlenir?
Pandemiyle birlikte hız kazanan uzaktan çalışma artık iş yaşamının parçası. Öyle ki lüks gemiden 12 yıllık bilet alıp uzaktan çalışmak için adım atan çalışan var. Uzaktan çalışırken yalnızlığın nasıl önleneceği konusunda kurumların yapabilecekleri, ilgili yazıda belirtilmişti. Erdoğan'ın yukarıda belirttiği önerilere ilave olarak bireysel olarak yapılabilecekler de şöyle sıralanabilir:
- Fizik ve zihin sağlığını koruyun: Uzun süreli oturarak çalışmanın kalp rahatsızlıkları dahil pek çok sıkıntıya yol açtığı biliniyor. Düzenli molalar vermek, ev içinde de olsa küçük yürüyüşler yapmak ve ergonomik bir çalışma ortamı oluşturmak fayda sağlar. Dengeli beslenmek ve düzenli spor yapmak da önemlidir.
Ekran karşısında pijamayla oturup çalışmak, evden çalışmanın en keyifli tarafı gibi görünebilir. Bununla birlikte işe gidiyor gibi hazırlanıp giyinmeniz ruh durumunuza olumlu katkı sağlar.
- Çalışma saatlerine sadık kalın: Bu konuda günlük bir rutin oluşturmak fayda yaratabilir. Çalışmaya başlamadan önce kısa bir spor, akşam iş bitiminde bilgisayarı kapatıp ekrandan uzaklaşmak, başlangıç ve bitişi belirlemek adına anlamlı olur.
- Gerçek sosyal bağlar kurun: Uzaktan çalışmanın yaratacağı izolasyon duygusunu engellemek için; ev dışında ortak çalışma alanları, kütüphane, kafe gibi alanları kullanmak, iş arkadaşlarınızla görüntülü görüşmek fayda yaratabilir.
- İş-özel yaşam sınırını koruyun: Evden çalışıyor olmanız evde sizinle birlikte yaşayanlara her an size ulaşabilecekleri mesajını verebilir. Aile bireyleri veya ev arkadaşlarınızla sınırlarınız konusunda net olmak sizi rahatlatır. Hangi saatlerde size ulaşabileceklerini bilmeleri hem onları hem sizi rahatlatır. İlave olarak iş saatleri dışında sürekli e postalarınızı kontrol etmek de yine sizin kontrol altına almanız gereken bir durumdur.
