İş Hayatında Kadınlar İçin Fırsat Eşitliği Yok

Türkiye’de kadın ve erkeklerin iş gücüne katılımı, ücret eşitliği ve güvenlik algısı arasındaki fark hâlâ kapanmış değil.

İş yaşamında fırsat eşitsizliği

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Hayali

Toplumsal cinsiyet eşitliği hedefleriyle yola çıkılsa da gerçekler, bu hedeflere ne kadar uzak olduğumuzu ortaya koyuyor. Cinsiyet ayrımcılığı her alanda kendini gösteriyor. Türkiye’de kadın ve erkeklerin iş gücüne katılımı, ücret eşitliği ve güvenlik algısı arasındaki fark hâlâ kapanmıyor.

Kadınlar hem çalışma hayatına katılımda hem de kazançta dezavantajlı konumda kalmaya devam ediyor. Kadınlar, istihdamdan yöneticilik pozisyonlarına kadar pek çok alanda hâlâ azınlıkta.

İş Gücüne Katılım ve Ücrette Cinsiyetler Arası Uçurum

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 'İstatistiklerle Kadın, 2024' raporuna göre Türkiye’de:

  • Her 100 kadından 31'i çalışıyor
  • Her 100 erkekten 66'sı çalışıyor.

Kadınların istihdama katılma oranı erkeklerin yarısından bile az.

Biliyoruz ki cinsiyete dayalı ücret farkı Avrupa’da da sorun, ancak ülkemizde daha büyük bir sorun. Cinsiyetler arası ücret veya kazanç farkı, eğitimleri fark etmeksizin erkeklerin lehine gerçekleşti. En yüksek fark yüzde 17,4 ile yükseköğretim mezunlarında. Veriler ortada: ücrette eşitlik sözde kaldı.

Kadın Daha Tedirgin

Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2024 yılında yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvende hissedenlerin oranı:

  • Kadınlar yüzde 47,8
  • Erkekler yüzde 69,7

Evde yalnız olduklarında kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı 2024 yılında:

  • Kadınlarda yüzde 8,4
  • Erkeklerde yüzde 3,1

Kadın Yönetici Sayısında Artış

Kadınların nadir olarak yükseldiği alanlardan biri yöneticilik oldu. Hane halkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre üst ve orta düzey yönetici pozisyonundaki kadın oranı:

  • 2012 yılında yüzde 14,4
  • 2023 yılında yüzde 20,6

Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük 50 şirketin yönetim kurulunda kadın üye oranı:

  • 2016 yılında yüzde 12,2
  • 2024 yılında yüzde 19,4

Değişmesi Gereken Tablo

Kadınların iş yaşamındaki varlığı arttıkça ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda da kazanç sağlanıyor. Ancak elimizdeki tablo, potansiyelin büyük ölçüde heba edildiğini gösteriyor.

Ücret farklarının kapanması, güvenlik algısındaki eşitsizliklerin giderilmesi ve kadınların yönetim kademelerinde daha fazla yer alması, yalnızca kadınlar için değil, tüm toplum için bir gereklilik. Eşitliğin olmadığı yerde ekonomik büyüme de sürdürülebilir olmaz.